Wie in een (online) casino speelt, kan niet om blackjack heen. Omdat dit tot de populairste casinospellen behoort, vind je er vaak talloze tafels waaraan je blackjack kunt spelen. 

Maar hoe is dit spel eigenlijk ontstaan? Kansino is de geschiedenisboeken ingedoken. Op deze pagina delen wij onze bevindingen over de blackjack historie met je. 

Je leest onder meer over de verschillende namen van blackjack en we gaan in op de varianten die er vroeger waren en er tegenwoordig zijn. Verder lichten we ook een aantal prominente figuren uit de geschiedenis van blackjack uit. 

Tot slot vind je hier een handige tijdlijn. Hiermee proberen wij de blackjack geschiedenis zo goed en overzichtelijk mogelijk in beeld te brengen.

Verschillende namen van blackjack

De meeste mensen weten niet beter dan dat het populairste kaartspel in casino’s “blackjack” heet. Toch heeft dit spel niet altijd zo geheten. In het verleden zijn er namelijk verschillende namen voor blackjack gebruikt. 

Om je hier wat meer inzicht in te geven, moeten we eerst wat verder in de geschiedenis van blackjack duiken.

Alhoewel er behoorlijk wat onenigheid bestaat over het precieze ontstaan van blackjack, wordt meestal aangenomen dat het spel rond 1700 is ontstaan in Frankrijk. 

Dit komt doordat het vermeld werd in de romans over Don Quichot van Miguel de Cervantes. Deze romans verschenen voor het eerst eind 16e/begin 17e eeuw. 

Het spel werd destijds geen blackjack genoemd, maar ‘veintiuna’, wat Spaans is voor eenentwintig (21). In Frankrijk, waar het spel gespeeld werd aan het Franse hof, ging blackjack in de beginjaren door het leven onder de naam ‘vingt-et-un’. 

De Spaanse naam is hier zeer waarschijnlijk van afgeleid.

Vanaf de 18e eeuw verspreidde blackjack zich meer en meer over de wereld. In plaats van de Franse of Spaanse benaming, werd er vaak een eigen naam aan het spel gehangen die hierop leek. 

In Engeland werd het spel in de beginjaren bijvoorbeeld ‘Van John’ genoemd. Wanneer je dit hardop uitspreekt, heeft het wel wat weg van het Franse ‘vingt-et-un’. In Duitsland ging het spel door het leven onder de naam ‘ein-und-zwanzig’.

Blackjack werd aanvankelijk alleen in Europa gespeeld, maar dit veranderde toen Franse arbeidsmigranten naar Amerika trokken. 

De lokale bevolking kwam hierdoor ook in aanraking met het spel. Blackjack was hier niet direct populair, maar langzaam maar zeker werd het steeds meer gespeeld. 

De naam van het spel werd hier in 1912 omgedoopt tot ‘twenty-one’. Lang werd het overigens niet gespeeld, want gokspellen werden snel verboden door de plaatselijke autoriteiten. 

Het duurde vervolgens tot 1931 voordat er weer gegokt mocht worden in Amerika. In dat jaar legaliseerde de staat Nevada gokken namelijk.

Na de legalisatie werd het spel wederom  aangeboden onder de naam ‘twenty-one’. Veel werd het alleen niet gespeeld, want veel Amerikanen vertrouwden het niet en waren bovendien niet bekend met het spel.

 Daarom werd er wat bedacht om het spel aantrekkelijker te maken. Casino’s besloten om tien keer de inzet uit te betalen als spelers als eerste twee kaarten een schoppen of klaver aas en schoppen of klaver boer gedeeld kregen. 

Omdat deze combinatie enkel uit zwarte kaarten en een boer bestond, kreeg het al snel de naam blackjack. Dit is ook de manier waarop de huidige naam van dit populaire casinospel ontstaan is. 

Welke blackjack varianten waren er en zijn er nu?

Hierboven las je al dat blackjack door de jaren heen verschillende namen heeft gehad. 

Er zijn mensen die denken dat alleen de naam verschilde en de spellen op dezelfde manier gespeeld werden, maar dat is niet het geval. 

In de landen waar blackjack gespeeld werd, bedachten ze soms namelijk hun eigen regels voor het spel. Hierdoor werd het spel vrijwel nergens exact hetzelfde gespeeld. 

Eén van de blackjack varianten die vroeger veel gespeeld werd, was ‘vingt-et-un’. Dit Franse woord betekent in het Nederlands eenentwintig. 

Ook in sommige andere (vooral Franstalige) landen werd dezelfde variant van blackjack gespeeld, maar in bepaalde landen werd een eigen variant hierop gemaakt. 

Zo speelden ze in Engeland bijvoorbeeld geen ‘vingt-et-un’, maar ‘Van John’ en in Duitsland werd ‘ein-und-zwanzig’ gespeeld. 

In de meeste casino’s wordt het spel tegenwoordig aangeboden onder de naam blackjack. Het is alleen niet zo dat er altijd dezelfde regels gelden. 

Door de jaren heen zijn er namelijk talloze blackjack varianten ontstaan. Hieronder zetten we een aantal blackjack varianten op een rijtje die je tegenwoordig tegen kunt komen in ons online casino.

• Double Exposure Blackjack

Variant van blackjack waarbij de dealer niet één, maar twee open kaart gedeeld krijgt. 

Dit kan je als speler helpen om te bepalen hoe je het spel het beste kunt vervolgen. Besef je wel dat dit ook een voordeel is voor de dealer.

• Multihand blackjack

Variant van blackjack waarbij je meerdere handen tegelijkertijd kunt spelen. Voordat het spel van start gaat, bepaal je eerst hoeveel je per hand inzet. 

Deze inzet mag per hand verschillen. De regels zijn vaak hetzelfde als bij reguliere blackjack varianten. 

• Blackjack Switch

Variant van blackjack waarbij je altijd met twee handen tegelijkertijd speelt in plaats van met één hand. 

Nadat je bij beide handen twee kaarten gedeeld hebt gekregen, is het mogelijk om de tweede kaart van beide handen te wisselen. 

• Blackjack Party

Variant van blackjack die enkel in een live casino gespeeld kan worden. Het draait hier vooral om vermaak, vandaar ook de naam. 

In tegenstelling tot de meeste andere blackjack varianten wordt Blackjack Party gespeeld met twee dealers. De spelregels verschillen bij de meeste casino’s niet van andere varianten.

• Pontoon

Variant van blackjack die vooral in het Verenigd Koninkrijk veel gespeeld wordt. De regels van Pontoon verschillen redelijk veel van de regels van de andere blackjack varianten. 

Zo krijgt de dealer twee gesloten kaarten gedeeld in plaats van één open en één gesloten kaart. 

• Caribbean 21

Variant van blackjack waarbij de hoogst mogelijke combinatie gevormd wordt door een aas en twee plaatjes of tienen (10). Dit staat ook wel bekend als Caribbean 21. 

De aas is bij deze variant altijd één punt waard en kan dus niet gebruikt worden als elf punten. Bovendien mag je meerdere malen achter elkaar verdubbelen, iets wat bij regulier blackjack niet mag.

• Spanish 21

Variant van blackjack die gespeeld wordt met Spaanse kaartspellen. Zo’n kaartspel bevat geen tienen, waardoor een casino een groter huisvoordeel heeft. 

Dit wordt echter gecompenseerd door aangepaste regels. Zo win je bij Spanish 21 blackjack bijvoorbeeld altijd als je 21 hebt. 

• Single Deck Blackjack

Variant van blackjack waarbij met slechts één spel kaarten gespeeld wordt. Dit maakt het interessant om Single Deck Blackjack te spelen. 

De meeste andere blackjack varianten worden namelijk gespeeld met meerdere kaartspellen. 

Zo speelden ze vroeger blackjack

Blackjack is spel dat met kaarten gespeeld wordt. Toch is niet iedereen het erover eens dat er altijd speelkaarten gebruikt werden. 

Sommige historici beweren namelijk dat de Romeinen blackjack speelden met houten blokjes. 

Omdat er honderden jaren tussen het einde van de Romeinse tijd (circa 476 na Christus) en de introductie van speelkaarten in Europa (14e eeuw) zit, lijkt er geen direct verband tussen ‘Romeins blackjack’ en het blackjack zoals we dat vandaag de dag kennen te bestaan.

Als we het huidige blackjack vergelijken met dat van vroeger, zien we overigens wel de nodige verschillen. Zo werd blackjack in de beginjaren eigenlijk altijd met slechts één spel kaarten gespeeld. 

Single deck blackjack hield overigens niet bijzonder lang stand, want de dealer had een relatief kleine kans om te winnen. 

Hierdoor was het niet lucratief om blackjack aan te bieden. Spelers ontwikkelden namelijk allerlei blackjack strategieën om de dealer te verslaan, zoals kaarten tellen. 

Hier boekten zij regelmatig succes mee, waardoor spelers soms met grote geldbedragen huiswaarts keerden.  

Omdat blackjack veelvuldig gespeeld werd, wilde men dit vroeger niet maar zo overboord gooien. Daarom werd er van alles bedacht om de winkansen voor een casino te vergroten. 

Uiteindelijk besloot men om niet langer met één spel kaarten te spelen, maar met drie of zelfs vijf kaartspellen. Om strategieën als kaarten tellen te ontmoedigen, werden vaak niet alle kaarten uit ieder kaartspel gebruikt. Hierdoor won de dealer ineens veel vaker dan voorheen.

Een andere verandering was de invoering van de ‘snijkaart’. Deze blanco kaart werd na het schudden van de kaarten op ongeveer ⅔ in de stapel gestoken. 

Wanneer deze kaart tijdens het spelen bereikt werd, werden de kaarten eerst opnieuw geschud. Hierdoor was het voor spelers nog moeilijker om te bepalen welke kaarten al uit het spel waren en welke er nog in het spel zaten. 

Vandaag de dag wordt er nog steeds gebruik gemaakt van deze ‘snijkaart’ in (online) casino’s. 

Prominente figuren in de geschiedenis van blackjack

Bepaalde personen hebben een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van blackjack. Omdat we hier een zo goed mogelijk beeld willen schetsen van de blackjack historie, willen we je de namen van deze personen niet onthouden. 

Daarom hebben we een lijst met prominente figuren opgesteld. We geven je niet alleen de namen, maar je leest ook wat hun rol was in de geschiedenis van blackjack.

• Napoleon Bonaparte

Vingt-et-un - de voorloper van blackjack - werd veelvuldig gespeeld door de Franse keizer Napoleon Bonaparte. Hij speelde het voornamelijk tussen de gevechten door om zich te ontspannen. 

Er gaan overigens verhalen rond dat zijn soldaten het spel van hem niet mochten spelen, omdat dit hen te veel af zou leiden. 

• Eleanore Dumont (Madame Mustache)

Eleanore Dumont was één van de vele Fransen die in de 19e eeuw emigreerde naar Amerika. Zij huurde een pand in Nevada City en hing hier een bord aan met daarop ‘vingt-et-un’. 

Vanwege haar charmes en ervaring als dealer wisten mijnwerkers massaal de weg naar haar gokhuis te vinden. Vanwege de donkere streep onder haar neus kreeg Dumont de bijnaam Madame Mustache.

• Edward Thorp

In deze lijst mag Edward Thorp zeker niet ontbreken. Hij kan namelijk bestempeld worden als de ontdekker van het kaarten tellen. 

Daarnaast ontwikkelde Thorp een systeem dat gebruikt kon worden voor het tellen van kaarten bij blackjack. Ook is hij de auteur van het bekende boek ‘Beat the Dealer’. 

• Stanford Wong

Ook Stanford Wong kan gezien worden als prominent figuur in de geschiedenis van blackjack. 

HIj ontwikkelde computersoftware die kon helpen bij kansberekening en analyseren van het spel. Daarnaast schreef hij de nodige boeken over blackjack. 

• Ken Uston

Ken Uston was een blackjack speler die bekend stond als wiskundig strateeg. Hij had de blackjack strategie kaarten tellen goed onder de knie, waardoor hij de dealer vaak wist te verslaan. 

Uston was zelfs zo goed in het spelen van blackjack dat hij in de jaren ‘70 verbannen werd uit meerdere casino’s. 

De geschiedenis van blackjack: een tijdlijn

Als je de bovenstaande tekst gelezen hebt, is het je inmiddels duidelijk dat blackjack een nogal rijke historie heeft. Het spel is jaren geleden ontstaan en heeft verschillende namen gedragen. 

Om de blackjack geschiedenis zo overzichtelijk mogelijk weer te geven, heeft Kansino een tijdlijn gemaakt. Hierdoor zie je in een oogopslag hoe de geschiedenis van blackjack eruit ziet.
 

• 800: de Chinezen speelden een spel dat bijna gelijk was aan blackjack

Wetenschappelijke bronnen beweren dat er rond het jaar 800 in China al een spel gespeeld werd dat veel overeenkomsten vertoont met het hedendaagse blackjack. Dit spel werd ook wel het ‘bladerspel’ genoemd. 

Voor dit spel gebruikten zij al speelkaarten. Vandaar dat er wordt aangenomen dat de eerste speelkaarten in de 9e eeuw gemaakt zijn in China. Deze speelkaarten leken overigens niet op de kaarten die we vandaag de dag gebruiken voor blackjack. 

Ze hadden namelijk meer weg van dominostenen dan van de kaarten met de symbolen en getallen die we tegenwoordig gebruiken.

• 14e en 15e eeuw: speelkaarten komen langzaam naar Europa

Alhoewel China er redelijk vroeg bij was met de speelkaarten, duurde het nog een hele tijd voordat ze naar Europa kwamen. 

Dit gebeurde vanaf de 14e eeuw. Via het Midden-Oosten en Egypte kwamen ze uiteindelijk naar Europa. Toch duurde het nog tot de 15e eeuw voordat spellen met deze kaarten populair werden. 

In de 15e eeuw werd namelijk de drukpers uitgevonden, waardoor speelkaarten een stuk goedkoper werden en meer mensen ermee in aanraking kwamen.

• Tussen 1600 en 1700: ‘vingt-et-un’ wordt gespeeld aan het Franse hof

Aan het hof en in kloosters waren voor de uitvinding van de drukpers vaak al speelkaarten aanwezig. Hier werden verschillende kaartspellen mee gespeeld. 

Aan het Franse hof werd tussen 1600 en 1700 het spel ‘vingt-et-un’ (21) gespeeld. Dit spel wordt voor het eerste genoemd in het verhaal ‘Rinconete y Cortadillo’ van de Spaanse schrijver Miguel de Cervantes. Deze schrijver - bekend van de roman Don Quichot - noemde het ‘veintiuna’ wat Spaans is voor ‘vingt-et-un’. 

Het spel werd onder meer gespeeld door Lodewijk XIV. De zonnekoning regeerde van 1638 tot 1715 en was niet vies van een gokje. Ook Napoleon Bonaparte zou tussen de gevechten door regelmatig ‘vingt-et-un’ spelen.

• Late 17e en begin 18e eeuw: groei in populariteit

Waar het spel in het begin voornamelijk aan het Franse hof en in Franse kloosters gespeeld werd, verspreidde het aan het einde van de 17e eeuw en het begin van de 18e eeuw al snel door Europa. 

Dit was het gevolg van de Europese kolonisatie. Mensen uit Europa trokken naar andere landen over de hele wereld, waardoor het kaartspel op steeds meer plekken geïntroduceerd werd. 

Het werd overigens niet overal onder de naam ‘vingt-et-un’ gespeeld. In Engeland heette het bijvoorbeeld Van John en in Duitsland kenden ze het als ‘ein-und-zwanzig’.

• Kort na 1718: Franse migranten nemen het kaartspel mee naar Amerika

Aanvankelijk werd ‘vingt-et-un’ enkel in Europa gespeeld, maar volgens verschillende historici kwam hier kort na 1718 verandering in. 

Inwoners van Frankrijk migreerden toen namelijk in groten getale naar Amerika en stichtten hier de stad New Orleans. Het verhaal gaat dat de Fransen hier ook de eerste casino’s begonnen zijn. 

In deze casino’s kon onder meer ‘vingt-et-un’ gespeeld worden. 

• 1849: Fransen willen geluk beproeven bij het goudzoeken

Waar sommige historici beweren dat de Fransen ‘vingt-et-un’ in 1718 naar Amerika brachten, beweren anderen dat dit in 1849 gebeurde. 

Tijdens het begin van de Gold Rush trokken veel Fransen naar Amerika om er goud te zoeken. Zij verbleven hier in en rondom San Francisco, waar ze hun geluk gingen beproeven in illegale gokhallen.

• 1854: Eleanore Dumont begint een gokhuis in Nevada

De Française Eleanore Dumont was één van de vele migranten die naar Amerika trok. Zij opende hier in 1854 een gokhuis in Nevada City. 

Mijnwerkers wisten de weg naar het gokhuis van Madame Moustache - zoals haar bijnaam luidde - massaal te vinden. 

Dit kwam vooral doordat ze over alle benodigde vaardigheden beschikte om ‘vingt-et-un’ te spelen. Haar charmes maakten het plaatje compleet.

• 1903: ‘Vingt-et-un’ wordt beschreven in The Encyclopedia Americana

Het spel ‘vingt-et-un’ wordt in 1903 beschreven in The Encyclopedia Americana. De naam blackjack komt hier ook in voor, maar niet als kaartspel. 

Deze naam wordt gebruikt als benaming voor een eik in het zuiden van Amerika. Daarnaast gebruiken sommige mijnwerkers deze benaming voor het mengsel dat bestaat uit zink en sulfiet. 

Blackjack was tevens de bijnaam van de criminele cowboy Tom Ketchum. Hij was ook korte tijd eigenaar van een gokhuis. Tot slot kwam was er iemand die de naam Ada Blackjack droeg. 

Deze eskimo overleefde als enige de tocht naar het Russische eiland Wrangel.

• 1910 of 1912: ‘twenty-one’ wordt voor het eerst gespeeld in Amerika

Volgens verschillende naslagwerken over blackjack werd het spel in 1910 of 1912 voor het eerst gespeeld in een casino in de Amerikaanse staat Indiana. 

Ook hier bestaat onduidelijkheid over, want er wordt beweerd dat het hier om het spel ‘twenty-one’ ging en niet om blackjack. Het spel is hier vrij snel populair. 

Toch kan het maar kort gespeeld worden, want gokspellen worden verboden door de plaatselijke autoriteiten.

• 1928: Charles E. Shampaign schrijft het ‘Handbook on Percentages’

Het ‘Handbook on Percentages’ dat Charles E. Shampaign in 1928 schreef, wordt door sommige mensen bestempeld als het oudste boek waarin blackjack genoemd wordt. 

Dit is onder meer het geval in het ‘Big Boog of Blackjack’ van Arnold Sneyder, dat in 2006 verscheen. Omdat de oplage van het boek van Shampagin bijzonder klein was, wordt dit in twijfel getrokken. 

In de herdruk van de Gamblers Book Club in 1976 kan de term ‘vingt-et-un’ namelijk vervangen zijn door blackjack. Ook op dit punt is de blackjack geschiedenis dus niet helemaal duidelijk. 

• 1931: de staat Nevada besluit gokken te legaliseren

In 1931 besluit Nevada als eerste Amerikaanse staat om gokken te legaliseren. In de casino’s die hier openen, kan men onder meer ‘twenty-one’ spelen. 

Doordat veel Amerikanen het spel niet kennen en niet vertrouwen, wordt het alleen niet veel gespeeld. Om het spel aantrekkelijker te maken, keren sommige casino’s tien keer de inzet van spelers uit als zij met hun eerste twee kaarten schoppen of klaver aas en schoppen of klaver boer gedeeld krijgen. 

Voor deze combinatie werd uiteindelijk de naam ‘blackjack’ gebruikt. 

• 1962: Edward O. Thorp ontwikkelt digitale computer voor blackjack

De jonge wiskundige Edward O. Thorp ontwikkelt in 1962 een primitieve, digitale computer om de handen bij blackjack te analyseren. Hiervoor maakte hij gebruik van computersimulaties die hij zelf programmeerde. 

De strategie die dit uiteindelijk opleverde, kennen we tegenwoordig als basis blackjack strategie. Ook nu wordt deze strategie nog steeds veel gebruikt. Thorp voegde zijn bevindingen samen en gaf in dit jaar het boek ‘Beat the Dealer’ uit.

• Jaren ‘80 en ’90: opkomst van kaartentellers

Thorp ontwikkelde niet alleen de basisstrategie voor blackjack, maar hij kwam ook met het idee om kaarten te tellen bij dit spel. 

Deze strategie werd in de jaren ‘80 en ‘90 toegepast door een groep studenten van de Massachusetts Institute of Technology (MIT). 

Zij noemden zichzelf het MIT Blackjack Team en wonnen uiteindelijk miljoenen euro’s bij casino’s over de hele wereld door de basisstrategie en kaarten te tellen te combineren.

• Jaren ‘90: online blackjack spelen wordt mogelijk

Blackjack onderging in de jaren ‘90 een belangrijke verandering. De regels van het spel bleven (grotendeels) hetzelfde, maar de manier van spelen veranderde enigszins. 

Er werden namelijk steeds meer blackjack spellen ontwikkeld die je online kon spelen. Vandaag de dag spelen de meeste mensen blackjack online en niet meer in een fysiek casino. 

Dit komt vooral doordat online blackjack 24/7 gespeeld kan worden. Een online casino is namelijk dag en nacht geopend. Hierdoor kun je blackjack spelen op momenten dat het jou uitkomt. 

• 2022: live blackjack is de populairste vorm van online blackjack

Vandaag de dag wordt blackjack nog steeds veelvuldig online gespeeld. Toch zien we een belangrijk verschil met een aantal jaar geleden. 

Steeds meer mensen kiezen er namelijk voor om live blackjack te spelen. Bij deze variant van blackjack speel je niet langer tegen de computer, maar tegen een echte dealer. 

Deze dealer zie je in beeld, waardoor het spel een stuk eerlijker lijkt te verlopen. De handelingen die bij het spel horen worden immers live in beeld uitgevoerd.